Wat is een (familie)opstelling en wat heb je er aan?
Een opstelling is een methode om duidelijkheid over iets te krijgen. Over iets wat zich in het onbewuste afspeelt. Het wordt wel vergeleken met groepstherapie, maar de werking ervan is veel dieper en effectiever.
De methode van familieopstellingen is ontdekt en verder ontwikkeld door de Duitse gezinstherapeut Bert Hellinger in de jaren ’80 van de vorige eeuw. Inmiddels wordt dit wereldwijd toegepast. Ook bedrijven, instellingen en diverse organisaties maken met veel succes gebruik van de opstellingsmethode om problemen inzichtelijk te krijgen en op te lossen. Dit worden dan organisatieopstellingen genoemd.
Vaak worden we gedreven door onzichtbare krachten van binnenuit, die we niet goed de baas kunnen en die groter lijken dan we aankunnen. Denk hierbij aan onbestemde angsten, onverklaarbare emoties van verdriet of eenzaamheid, of onverzadigbare behoefte aan aandacht, plotselinge eenzaamheid, enzovoort.
Hierdoor kunnen we gedrag ontwikkelen dat niet altijd gewenst of passend is en waar we soms echt last van hebben. We weten dat we ons anders zouden moeten gedragen, maar weten niet hoe. Of de drang om ergens aan toe te geven is tè sterk.
Veel gedragsproblemen worden al ontwikkeld in de vroege kinderjaren in het gezin van herkomst. Vaak ook dragen kinderen de ‘lasten’ van ouders (omdat ze de ouders willen ‘helpen’). Zo nemen ze lasten of emoties over; bijvoorbeeld als een kind zich verantwoordelijk voelt om het thuis goed te laten lopen. Of als een kind zich schuldig voelt als moeder verdrietig is.
Familiethema’s kunnen al in een ver verleden bij voorouders ergens ontstaan zijn, meestal door trauma’s. Problemen en emoties die niet worden opgelost, worden ‘vanzelf’ doorgegeven aan de volgende generatie.
Opstellingen kunnen op vele manieren ingezet worden. Denk aan het opstellen van een ideaal, een verlangen of een droom. Maar ook kunnen innerlijke delen worden opgesteld bijvoorbeeld: dat wat je tegenhoudt, of je angst, of depressie.
Variaties in deze methode zijn: Familieopstellingen, Traumaopstellingen, Opstellingen van het Verlangen, Organisatieopstellingen
Hoe werkt een opstelling?
Deelnemers melden zich meestal individueel aan voor een workshop. Soms komen er familieleden mee of een partner, wat eigenlijk alleen maar toe te juichen is. Degene die aan de ‘beurt’ is komt met een vraag of thema, wat soms al jarenlang speelt en telkens weer boven komt.
Na wat verdiepende vragen om specifiek en zo helder mogelijk te weten waar het precies om gaat, kan er een opstelling worden gedaan. Dit gebeurt doordat de deelnemer mensen uit de groept kiest (representanten) voor de betreffende personen waar de vraag over gaat.
Vreemden worden dus ingezet voor bijvoorbeeld je eigen vader of moeder. Dit kunnen dus ook innerlijke delen van jezelf of emoties zijn, zoals je angst of onzekerheid. Deze representanten worden in de ruimte gezet op een plek die de deelnemer bepaalt. Het wonderbaarlijke is dat deze personen de energie gaan aannemen van je eigen familieleden, of je eigen innerlijke worsteling.
De representanten verwoorden de gevoelens van degene waarvoor zij ‘opgesteld’ worden zonder de persoon waarvoor zij staan te kennen.
Je bent dan als het ware toeschouwer van je eigen familie- of innerlijk systeem. Hierdoor krijg je veel informatie, kunnen patronen helder worden en kan zelfs een oplossing gevonden worden. Dit wordt vaak als zeer bevrijdend ervaren en wordt zeer intens beleefd; het werkt bovendien nog lange tijd door. Het persoonlijk innerlijke beeld wordt eigenlijk opnieuw ‘bijgesteld’.
Voor wie is een opstelling geschikt?
Iedereen die werkt met mensen, zoals hulpverleners, leraren, pastores, coaches, artsen, managers enz. kunnen inzicht krijgen door middel van een opstellingen. Maar ook ouders kunnen antwoorden op opvoedingsvragen vinden in een opstelling.
Eigenlijk is het geschikt voor iedereen die zich verder ontwikkelen wil. (Mensen met psychische stoornissen dienen eerst met hun therapeut te overleggen.)
Wilma te Paske
Praktijk voor bewustwording en zelfontwikkeling
Je bent van harte welkom je reactie op deze blog achter te laten!
En vond jij deze blog interessant of inspirerend? Abonneer je dan op de tweewekelijkse nieuwsbrief met daarin een overzicht van de nieuwste blogs!