Ouders ontwikkelen zich ook!

Journaliste Arianne Collee, moeder en biografiekundige, schreef in 2006, het volgende, nog steeds relevante artikel, met medewerking van Lieke Deelstra, lid van Bewust Achterhoek.

Welke rol speelt het ouderschap in je biografie? Hoe helpt het ouderschap je om jouw eigen weg te gaan? Wat ontwikkel je in je moeder- of vaderschap en welk verband is er met jouw ‘taak’ in het leven? Wat leert je kind je?

Waarom ging die journaliste Nederlands studeren terwijl zij altijd van plan was geweest om dokter te worden? Waarom heeft die thuisblijfmoeder met een groot gezin niet haar grootse carrièreplannen verwezenlijkt, terwijl ze daar werkelijk alle kansen voor kreeg? Kennelijk had ‘het leven’ een bedoeling met hen. “Als blijkt dat je een hamer hebt meegekregen, weet je dat je spijkers moet inslaan!”, zei een biografieconsulente eens tegen me. Je levenswandel vertelt je van alles over je levensopgave, over jouw taak in het leven en daarmee over de richting van jouw levensweg. Alles wat er op je pad komt, is een onderdeel van die weg en heeft een functie in je levensloop. En dat geldt natuurlijk ook voor het ouderschap... 

Moeder Aarde

Een paar jaar geleden ging ik zelf gebukt onder de vraag hoe ik ‘in godsnaam’ gezin en werk kon combineren zonder me altijd tekort te voelen schieten en zo vaak moe te zijn. Uiteindelijk nam ik deel aan een ‘biografiepracticum’. Met vier andere deelnemers - waaronder Lieke - en een biografiekundige onderzocht ik de feiten van mijn leven om te kijken wat karakteristiek is voor - de richting van - mijn levensweg. Het was voor mij een belangrijke ontdekking dat ik heel erg graag meer tijd en aandacht voor het gezin wilde maken. Het moederschap was me nooit zo vanzelfsprekend afgegaan, maar toch, toen een andere deelnemer tijdens het biografiepracticum tegen me zei dat ik de woorden ‘moeder aarde’ zo vreselijk blij uitsprak en ik als reactie daarop zo ongeveer in tranen uitbarstte, wist ik een stukje van het antwoord op mijn vraag te hebben.

Ik ervoer op dat moment diep van binnen dat die ‘moeder aarde’ ook regelmatig in mij aanwezig was en dat ik daar graag meer verbinding mee wilde. Zoals ik zei, ik ben niet van nature een ‘superplus-moeder’. Het heeft me altijd veel moeite gekost om als moeder van drie kleine kinderen geen dag mijn eigen route te kunnen volgen. En nog steeds vragen mijn kinderen allemaal dingen van me die ik niet zo goed kan. Spelen bijvoorbeeld, of met al mijn aandacht zijn waar ik ben! De ‘conclusie’ die uit mijn biografieonderzoek volgde: om in rust en harmonie gezin en werk te combineren, is het nu nodig om de verzorging van het gezin - en mezelf - op nummer 1 en 2 in mijn leven te zetten en het werk naar de derde plaats te verschuiven.

En wat dat nou allemaal met mijn ‘taak’ in het leven te maken heeft? Daar valt heel veel over te zeggen, maar in elk geval weet ik vanaf dat ‘biografiepracticum’ dat mijn moederschap en aanwezigheid in mijn gezin niet alleen voor mijn kinderen, maar voor mijn eigen ontwikkeling van groot belang is. Mijn kinderen dwingen me, of liever gezegd: leren me om in het hier-en-nu te zijn, ze helpen me om telkens opnieuw prioriteiten in het leven te stellen en na te denken over wat er nu werkelijk toe doet. Hoe moeilijk het zorgen en dienstbaar zijn me soms ook afgaat, het is tegelijkertijd een diep verlangen. En dat verlangen heeft onder andere te maken met - oefenen in - gemeenschapsvorming, met een plek bieden waar mensen(kinderen) welkom zijn en tot hun recht komen. 

Je biografie verwezenlijken

Nadenken over de rol die ouderschap speelt in je ontwikkelingsweg kan heel verhelderend en vervullend zijn. Dát je je aan je eigen vader- of moederschap ontwikkelt, voel je vaak wel, maar op welke manier het ouderschap je stimuleert om jouw unieke weg te gaan en je biografie te verwezenlijken, is moeilijker te ‘vatten’.

Met een ‘biografische’ bril naar je leven en je ouderschap kijken, helpt je om daar meer zicht op - en verbinding mee - te krijgen. Je krijgt meer zicht op wat je kinderen jou brengen, op de kwaliteiten die je in je ouderschap kunt ontwikkelen, op het soort ouderschap dat bij je past en op hoe jij een voor jou gezonde balans zou kunnen vinden tussen moederschap en werk.

Liefdevoller

"Het terugkijken op mijn leven en het onderzoeken van mijn levensloop heeft me veel opgeleverd”, vertelt Lieke Deelstra me, een paar jaar nadat we samen in een biografiepracticum zaten en inmiddels beiden de opleiding tot biografiekundige hebben voltooid, “Ik kijk met andere, liefdevoller ogen naar mezelf, naar mijn moederschap en ook naar het werk dat ik doe. Ik ben gaan zien dat de spraakhandicap van mijn zoontje veel te maken heeft met de rode draad in mijn leven. Als een kind niet kan praten, dan moet je op een andere manier contact leggen. Op een gegeven moment merkte ik onmiddellijk aan mijn zoontje of ik me echt op hem had afgestemd of niet. Als hij voelde dat ik me echt met hem verbond dan deed hij heel veel moeite om - met handen en voeten - te communiceren. Als ik dat niet deed, ‘vertelde’ hij niets.

Door mijn zoon ben ik me bewust geworden van de kwaliteiten die ik op dat gebied heb. Ik kan goed woordeloos een verbinding met iemand aangaan. Gek genoeg ben ik me door mijn levensverhaal te onderzoeken pas bewust geworden dat ik die kwaliteit ook in mijn werk als theatermaker en communicatietrainer met jongeren inzet. En ik zag ook ineens dat ik daarmee echt wat te bieden heb. Ik heb ontdekt wat ik kan, waar ik goed in ben. Die ontdekkingen geven me rust en maken me ook blij. Ik heb het gevoel dat ik in mijn leven op de goede weg zit, op mijn weg zit.

Eigenlijk ben ik door mijn levensloop te onderzoeken mijn eigenheid meer gaan herkennen en daardoor kijk ik ook met meer mededogen en liefde naar mezelf als moeder - en naar mijn levenssituatie van alleenstaande moeder. Ik zie hoe verbonden mijn moederschap en werk zijn en daardoor is de combi- natie van die twee niet zozeer een probleem meer, niet enkel een last zoals voorheen, nee gewoon twee gebieden waarin ik me ontwikkel en die elkaar inspireren en ondersteunen."

Lieke heeft bovendien meer vrede gekregen met het ‘lot’ van haar zoontje: “Vroeger had ik het er vreselijk moeilijk mee dat hem zo’n zwaar lot was toebedeeld. Zijn spraakstoornis werd ook door iedereen als een probleem benaderd. Nu zie ik beter welke ontwikkelingskansen zijn beperking hem biedt. Hij ontwikkelt zich op een heel bijzondere manier, ik heb daar veel meer vertrouwen in gekregen. Dat is voor mij één van de meest wezenlijke dingen die ik heb ervaren tijdens het deelnemen aan het biografiepracticum; dat ik ben gaan inzien dat ‘problemen’ een kans in zich dragen tot ontwikkeling en dat alles op je levenspad een functie in het geheel heeft. Daar voel ik me enorm door gesterkt en gesteund.” 

Meer weten? Lees verder over Lieke Deelstra op haar website www.werkplaatsstap.nl

 Lieke Deelstra - Werkplaats STAP